Zamanın yıkıcı etkisine yenilmiş olan Büyük Sinagog kapsamlı bir restorasyon çalışması sonrasında 2015 tarihinde görkemli bir açılışla kapılarını açmıştı. Bugün Yahudi toplumunun bulunmadığı Edirne’deki Büyük Sinagog müze kimliği ile ziyaretçilerini ağırlamakta. Edirneliler ’in gönlünde eski Yahudi komşularının hatıraları ise sımsıcak. Yahudi kültürünün şehre hediyesi olan badem ezmesi ve bademli kurabiye ise şehre gelenlerin tatmadan dönmediği lezzetler.
‘Sofralar Dile Gelse Edirne Gezisi’ne katılanlar, “Edirne Yahudi Yemekleri” kitabının yazarlarından Aydemir Ay’dan sokak sokak eski Yahudi dükkanlarının, evlerinin ve sahiplerinin hikayelerini dinleme imkanı buldular.
Akşam gerçekleşen yemekte ise duygulu anlar yaşandı. Şef İvet Acu’nun Sofralar Dile Gelse ekibi ve Hayim Behmoaras`in da desteği ile hazırladığı yemekler, konukların damaklarında bayram havası yarattı. Geceye katılan Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, Edirne’nin çok kültürlü yapısını vurgularken, Yahudi kültürünün kent kültürüne katkılarını dile getirdi. Geceye ayrıca; Trakya ve Balkanlar İnanç Önderi Dede Mustafa Akın, Bulgar Ortodoks Kilisesi rahibi Aleksander Çıkırık, Edirne Cem Evi başkanı Akın Çetin, Bahai Diplomatik İlişkiler Koordinatörü Şemsettin Öztürk de katılarak misafirlerle sohbet ettiler. Sefarad yemeklerinin başrolde olduğu bu özel gece, aile kökeni Edirne olan Albert De Aziz ve kızı Tracy De Aziz’in seslendirdiği Ladino müzikleri ile renklendi.
“Sofralar Dile Gelse” oluşumu
2021’in başında, evlere hapis olduğumuz günlerde, Tamar Taşçıoğlu ve Engin Aymete “Sofralar Dile Gelse” adıyla bir oluşumu hayata geçirdiler. Ekip, yemeğin, kültürel mirası geçmişten geleceğe taşıyan en önemli unsurların başında geldiği düşüncesiyle her gün biraz daha birbirimize yabancılaştığımız bu dönemde yemeğin birleştirici gücüne inanıyor. Ülkemizdeki farklı kültürlere ait yemeklerin, ait oldukları kültürlere dair sohbetler eşliğinde tadıldığı yemekli Zoom toplantıları ile ilk buluşmalar gerçekleşti. Toplantıya katılanlar, evlerine gönderilen yemekleri, ekran karşısında hem konuşmacıları dinleyerek hem de merak ettiklerini sorarak yeme imkanı buldular. Bu şekilde katılımcılar sırasıyla Ermeni, Yahudi (Sefarad), Rum, Süryani ve Gürcü sofralarında, Takuhi Tovmasyan, Karen Gerson Şarhon, Meri Çevik Simyonidis, Ari Çokana, Hülya Özkınacı, Uğur Zuboğlu gibi birbirinden değerli konukların sohbetleri ile o kültürler hakkındaki bilgilerini pekiştirirken bir yandan da lezzetlerini tadabildiler.
Hayatın göreceli olarak normalleşmesi üzerine Stockholm’de yaşamakta olan İvet Acu Güney’in önerisiyle, bu kez de yakın geçmişe kadar etkin bir Yahudi kültürünün yaşandığı Edirne’de sofralar dile geldi.
Indtagram: @sofralar_dile_gelse